جایگاه صنعت نساجی در صنعت کشور*مطالب آزاد
صنعت نساجی سومین صنعت از صنایع استراتژیک ایران است و این نشان از اهمیت آن در سیاستگذاریها و برنامهریزیهای کلان کشور ایران دارد. بااینحال کمتوجهی به صنعت نساجی و پوشاک در ایران موجب شده تا این صنعت در سالهای اخیر نهتنها رویش را تجربه نکند، بدتر از آن، اینکه با رکود نیز روبرو شود.
اهمیت پنبه
نساجی بیش از هر عامل دیگری با فرازوفرودهای «پنبه» گرهخورده، زیرا زیربنای رویش و پیشرفت صنعت نساجی در یک کشور، آرامش در چگونگی مایهٔ اولیهٔ آن، یعنی پنبه است؛ ولی قیمت پنبهٔ داخلی در ایران از نرخ جهانی آن بالاتر است، بهعلاوه پنبهٔ داخلی، توانا به تأمین نیاز صنایع نساجی نیست و کشت پنبه به دلیل عدم بهکارگیری از دانش کشاورزی امروزین، و به دلایل فنی روندی کاهنده داشتهاست، بهطوریکه تأمین پنبهٔ موردنیاز نساجی امروزه به کاستیای بنیادین تبدیل شدهاست.
ظرفیت
گنجایش صنعت پوشاک در کشور ایران به قسمی است که، بیست و هشت نام بازرگانی ترکیه سالانه به شکل رسمی یا قاچاق حدود ۴٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰دلار پوشاک وارد بازار ایران میکنند (آمار سالِ هزار و سیصد و نود و هفت)
اهمیت در میزان اشتغال
تراز سرمایهگذاری ارزی برای برپاداشتن یک شغل در صنعت نساجی در سنجش با خیلی از صنایع، بسیار پایین است. ازآنجاکه این صنعت نسبت به بخشهای اقتصادی در سطح ملی و نیز در میان زیر بخشهای صنعت، بالاترین توان اشتغالزایی را به خود اختصاص داده حدودِ هجده درصد اشتغال در صنعت وابسته به نساجی است و صنعت نساجی ایران ازنظر اشتغالزایی پس از صنعت نفت قرار دارد، ولی همچنان با دشواریهایی بسیاری مانند قاچاق کالا، عوارض سنگین، واردات بیرویه، کمبود نقدینگی و شیوهٔ بهکارگیری قانون نوسازی صنایع رو در رو است.
عوامل اقتصادی مؤثر بر صنعت نساجی در ایران
نرخ تمامشده یک محصولِ نساجی در کشور ایران، سی تا چهل درصد از کشورهای همجوار بالاتر است. تعرفههای بالای گمرکی برای ماشینآلات بافندگی، معضلِ مهمی برایِ تولیدکنندگان ایران است. تولیدکنندگان دیگر کشورها با عضویت در سازمان تجارت جهانی، وادار به پرداخت تعرفهٔ واردات کالا نیستند. عضویت در WTO، مجالی برای اقتصاد، نساجی و صنایع وابسته به آن در ایران خواهد بود تا شاید بتوانند وارد بازارهای جهانی شوند.
آمارها
نساجی در میان نیازهای بنیادین اقتصادی مردم ایران در درجهٔ سوم اهمیت پس از مواد غذایی و سرپناه قرار دارد و چهار درصد ارزشافزودهٔ صنعتی و ده درصد از سراسر صادرات صنعت کشور ایران را نیز شامل میشود؛ و بر اساس آمارهای موجود، گردش دارایی بخش پوشاک در ایران دوازده میلیارد دلار است (سال ۱۳۹۷شمسی)، که سی درصد از این میزان را پوشاک ساخت ترکیه و واردات آنچه بهصورت رسمی و چه بهصورت قاچاق تشکیل میدهند. بهطورکلی اندازه واردات کالا از ترکیه به ایران حدودِ سه میلیارد دلار است که از این میزان، فقط بیش از یک میلیارد دلار آن بهتنهایی سهمِ واردات پوشاک هست؛ و درصورتیکه چشمانداز تجاری ترکیه با ایران در سال دو هزار و بیست و سه محقق شود، ترکیه میتواند سالانه ۱۶٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰از حجم صادرات خود را به پوشاک اختصاص دهد.